194219441945Trận Balikpapan lần thứ nhất diễn ra vào ngày 23-25 tháng 1 năm 1942, ngoài khơi thị trấn sản xuất dầu lớn và cảng Balikpapan, trên đảo Borneo, thuộc Đông Ấn Hà Lan. Sau khi chiếm được hầu hết các mỏ dầu bị phá huỷ tại Tarakan, quân đội Nhật Bản gửi tối hậu thư cho người Hà Lan rằng họ sẽ bị xử tử nếu họ phá huỷ các mỏ dầu ở đó, nhưng vô ích.[1]Sau khi phá huỷ các mỏ dầu, các lực lượng Hà Lan rút lui vào đất liền, chiếm các vị trí trong và xung quanh sân bay Samarinda II, trong khi quân Nhật đổ bộ và chiếm giữ các nhà máy lọc dầu cũng bị phá huỷ. Không lâu sau đó, một lực lượng đặc nhiệm hải quân Mỹ đã phục kích đoàn tàu vận tải đổ bộ và đánh chìm nhiều tàu vận tải, nhưng cuối cùng họ đã thất bại trong việc ngăn chặn người Nhật nhanh chóng chiếm đóng Balikpapan.[1]